23. Festiwal Nauki z ICM
Lekcje o pogodzie oraz spotkania weekendowe nt. humanistyki cyfrowej, sztucznej inteligencji oraz programowania superkomputera to tegoroczne propozycje ICM na warszawski Festiwal Nauki. Wszystkie wykłady i warsztaty odbędą się na Pawińskiego 5A w dniach 25-28 września.
PROGRAM ICM UW NA 23. FESTIWAL NAUKI
SPOTKANIA WEEKENDOWE | LEKCJE DLA SZKÓŁ
POKAZAĆ GĄSZCZ HISTORII
dr Krzysztof Nowiński
sobota, 28.09.2019 | 09:30 | 60 minut – wykład
ul. Pawińskiego 5A, Warszawa, blok D, piętro V
Historię zdarzeń, ludzi, rodzin czy narodów opowiadamy zwykle liniowo – tekstem opowieści rodzinnej, wykładu czy podręcznika. Historia nie jest liniowa. Problemy z jej opowiedzeniem opisał wspaniale Melchior Wańkowicz w “metaopowieści” o tym, jak pisał “Monte Cassino”.
Historię można pokazać. Klasyczna mapa opisująca wyprawę Napoleona na Moskwę i tragiczny odwrót resztek Wielkiej Armii pozwala na jednym arkuszu papieru przedstawić nadzieje, trudy, walki i tragedie tej wielkiej masy ludzi a seria map Bitwy Jutlandzkiej pokazuje genialne lub błędne decyzje admirałów.
Historię możemy teraz pokazywać na interaktywnym obrazie komputerowym – w postaci prostej linii czasu i dynamicznej mapy czy statystyki. Można jednak sięgnąć głębiej i zbudować schemat, w którym da się zamknąć prawdziwe historie badań naukowych, genealogii rodu, bitwy czy sieci korporacji, ale i schemat Hamleta czy Szewców Witkacego.
Taki schemat (uczenie mówiąc – ontologię) i jego interaktywną wizualizację pokażemy jako przykład nietrywialnego podejścia do problemów humanistyki cyfrowej.
XAI, CZYLI INTERPRETOWALNA SZTUCZNA INTELIGENCJA.
JAK SIEĆ NEURONOWA PODEJMUJE DECYZJE
dr Jędrzej Nowosielski
sobota, 28.09.2019 | 11:00 | 60 minut – wykład
ul. Pawińskiego 5A, Warszawa, blok D, piętro V
Głębokie sieci neuronowe doskonale sobie radzą z problemami zbyt trudnymi dla klasycznych metod uczenia maszynowego, jednak często dużym wyzwaniem jest odpowiedzenie na pytanie, dlaczego sieć neuronowa podjęła taką, a nie inną decyzję. Aktualnie dynamicznie rozwija się dziedzina interpretowalnej sztucznej inteligencji (XAI), której celem jest zajrzenie do czarnej skrzynki, którą są głębokie sieci neuronowe. Na niniejszym wykładzie zostaną omówione metody XAI w kontekście sieci neuronowych przetwarzających dane obrazowe.
Poniższa wizualizacja odpowiada na pytanie, na jakiej podstawie konwolucyjna sieć neuronowa rozpoznała na obrazku królika.
PROGRAMUJEMY SUPERKOMPUTER
prof. Piotr Bała
sobota, 28.09.2019 | 13:00 | 90 minut – warsztat
ul. Pawińskiego 5A, Warszawa, blok D, piętro V
Superkomputery stają się istotnym elementem pracy naukowej, coraz częściej wykorzystywane są także w zastosowaniach praktycznych – na przykład do składowania i analizy danych z sieci społecznościowych, czy jako ważne narzędzie projektowania nowych urządzeń zarówno tych dużych jak samoloty czy samochody, jak też tych mniejszych. Współczesne komputery, także te wykorzystywane w zastosowaniach domowych, wykorzystują wiele procesorów, każdy z procesorów składa się z wielu rdzeni obliczeniowych. Programowanie takich komputerów wymusza stosowanie nowych technik programowania oraz nowych narzędzi i algorytmów. Kluczowym problemem jest jednoczesne wykorzystanie wielu procesorów (rdzeni obliczeniowych) do rozwiązania danego problemu.
Na warsztatach przybliżymy uczestnikom, na czym polega programowanie równoległe – programowanie wykorzystujące wiele procesorów. Na prostych przykładach pokażemy, jak stworzyć algorytm równoległy i z jakimi problemami się to wiąże. Przykłady zostaną zilustrowane poprzez wykonanie przez uczestników równoległych aplikacji. W dalszej kolejności pokażemy, jak algorytmy równoległe zapisać w postaci programu i uruchomić na superkomputerze.
Opowiemy o najważniejszych narzędziach wykorzystywanych do programowania równoległego oraz przedstawimy, dlaczego nie jest to takie proste.
JAK INTERPRETOWAĆ WYNIKI NUMERYCZNEJ PROGNOZY POGODY ICM UW
Ppłk. rez. mgr inż. Maciej Ostrowski
środa, 25.09.2019 | 09:00 | 90 minut – warsztat/wykład
ul. Pawińskiego 5A, Warszawa, blok D, piętro V
Publikowane od ponad 20 lat prognozy numeryczne stanu atmosfery w obszarze Europy Środkowej, Bałtyku i Skandynawii, wyliczane na superkomputerach ICM UW, stanowią nową jakość także w formule prezentacji wyników prognozowania numerycznego. Dla prawidłowego i pełnego wykorzystania spectrum informacji zawartych w prognozach warto wysłuchać szkolenia prowadzonego przez ppłk rez. mgr inż. Macieja Ostrowskiego, synoptyka konsultanta ICM UW, eksperta meteorologii lotniczej w Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych, wieloletniego komentatora prognoz ICM UW.
W szczególności omówiona będzie forma zobrazowania danych prognostycznych – poszczególne mapy prognostyczne, stosowane oznaczenia i szczegóły oraz meteorogramy jako szczegółowa prognoza dla punktu, opis poszczególnych parametrów i oznaczeń, dodatkowe dane podawane na meteorogramie (wysokość, informacje astronomiczne).
OBRAZY CHMUR ISTOTNYCH DLA WŁASNEJ INTERPRETACJI PROGNOZY POGODY
Ppłk. rez. mgr inż. Maciej Ostrowski
środa, 25.09.2019 | 11:00 | 90 minut – warsztat/wykład
ul. Pawińskiego 5A, Warszawa, blok D, piętro V
Wygląd i umiejętność rozpoznawania chmur oraz wnioskowania na podstawie ich wyglądu o zachodzących w atmosferze procesach jest nadzwyczaj istotną umiejętnością każdej osoby przebywającej poza zasięgiem Internetu. Różnego rodzaju wnioski możliwe są do uzyskania już po krótkiej obserwacji nieba. Wyrobienie w sobie nawyku spoglądania i porównywania zmian w chmurach jest ze wszech miar korzystne, ponieważ daje możliwość samodzielnego interpretowania wyników prognoz ze stanem rzeczywistym.
W czasie pobytu poza zasięgiem sieci nie posiadamy zazwyczaj innych informacji jak tylko obserwacja chmur i wiatru, czy formy opadów i osadów. Wielokrotnie na podstawie tych spostrzeżeń możemy trafnie ocenić, czy zawarta w prognozach zmiana pogody już nadchodzi, czy ma taką intensywność jaka była prognozowana, czy też nastąpiło pewne przesunięcie czasowe.
Dla zapoznania się z tematem warto wysłuchać szkolenia prowadzonego przez ppłk rez. mgr inż. Macieja Ostrowskiego, synoptyka konsultanta ICM UW, eksperta meteorologii lotniczej w Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych, wieloletniego komentatora prognoz, instruktora żeglarstwa.
Na podstawie licznych zdjęć z gór, morza i z samolotu ukazana zostanie zmienność zachmurzenia i jednocześnie istotne cechy umożliwiające rozpoznawanie chmur i zakwalifikowanie ich do odpowiedniego systemu frontowego lub wewnątrzmasowego.
JAK POWSTAJE PROGNOZA POGODY W ICM
Bartosz Niezgódka
czwartek, 26 Września, 2019 | 10:00 | 60 minut – wykład
piątek, 27 Września, 2019 | 10:00 | 60 minut – wykład
ul. Pawińskiego 5A, Warszawa, blok D, piętro V
Kierownik sekcji Meteo, pan Bartosz Niezgódka, związany z ICM Meteo niemal od początku istnienia Numerycznej Prognozy Pogody, opowie o powstawaniu prognozy na naszych superkomputerach. Coraz częściej korzystamy z prognoz pogody nie tylko w naszym życiu codziennym, ale również w pracy. Obecnie jest silne zapotrzebowanie na bardzo dokładne prognozy z podziałem na godzinowe dane i bardzo gęstą siatkę. Najczęściej chcemy znać prognozę pogody dla konkretnego punktu. Nie interesuje nas, czy będzie padało np. w województwie mazowieckim, tylko czy będzie padało w Warszawie, a najlepiej gdy informacje dotyczyć będą Ochoty. Pan Bartosz zaprezentuje porównanie 3 modeli obecnie liczonych w ICM. Wyjaśni różnice w modelach wynikające ze specyfiki samych modeli oraz danych wsadowych. Przedstawi różne możliwości prezentacji wyników prognoz oraz omówi najważniejsze z parametrów (temperatura, opad, itd.).
PEŁNY PROGRAM – STRONA ORGANIZATORA
