Globalne porozumienie w sprawie otwartej nauki. Nowa rekomendacja UNESCO

15 grudnia 2021

Podczas 41. sesji Konferencji Generalnej UNESCO przyjęte zostały rekomendacje dotyczące otwartej nauki, które wyznaczają międzynarodowe standardy, wartości i cele w zakresie dostępności rezultatów badań.

 

Nowe wytyczne UNESCO powstały z polskim udziałem dzięki zaangażowaniu Platformy Otwartej Nauki – centrum kompetencji Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego (ICM UW).

Dokument wyznacza 193 państwom członkowskim UNESCO wspólne kierunki działań na rzecz rozwoju otwartej nauki, m.in. poprzez promowanie wspólnego rozumienia otwartej nauki, wprowadzanie sprzyjających jej rozwiązań prawnych czy inwestowanie w otwartą infrastrukturę i serwisy zapewniające bezpłatny dostęp do wyników badań.

„Jako instrument polityczny o zasięgu światowym Rekomendacja otwiera przed otwartą nauką zupełnie nowe perspektywy i przybliża nas do stanu, na rzecz którego pracujemy od wielu lat również w Polsce: otwartości jako podstawowego sposobu nie tylko komunikacji naukowej, lecz także i przede wszystkim samego prowadzenia badań” – mówi Jakub Szprot, członek komitetu doradczego UNESCO ds. otwartej nauki, kierownik zespołu Platformy Otwartej Nauki w Interdyscyplinarnym Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego.

Otwarta nauka polega na tworzeniu i udostępnianiu wiedzy naukowej w sposób otwarty i umożliwiający jej wykorzystanie przez wszystkich. Obejmuje rozwijanie współpracy naukowej i dzielenie się informacjami z korzyścią dla nauki i społeczeństwa, wspieranie transparentnych i otwartych procesów wytwarzania i oceniania wiedzy naukowej czy angażowanie w proces naukowy podmiotów spoza społeczności naukowej. W ujęciu UNESCO otwarta nauka stanowi także narzędzie wspierające zrównoważony rozwój społeczny i ekonomiczny oraz likwidowanie nierówności w dostępie do wiedzy.

 

Platforma Otwartej Nauki to centrum kompetencji w zakresie otwartych modeli komunikacji naukowej, oferuje rozwiązania i narzędzia umożliwiające wdrażanie tych modeli oraz wspiera instytucje i naukowców w dzieleniu się wiedzą. Platforma prowadzi między innymi Bibliotekę Nauki – serwis udostępniający w sposób otwarty ponad 1500 czasopism naukowych – a także ogólnopolskie repozytoria publikacji i danych badawczych. Platforma Otwartej Nauki działa w ramach Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego.

Zobacz także:

https://icm.edu.pl/otwarta-nauka/
https://pon.edu.pl/